เครื่องสาย วงออร์เคสตรา - วงดุริยางค์เยาวชนไทย

ทำความรู้จัก เครื่องสาย เสน่ห์ ของวงออร์เครสตรา

วงดุริยางค์สากล เป็นวงดนตรีขนาดใหญ่ที่ใช้เครื่องดนตรี และผู้บรรเลงจำนวนมาก บทเพลงที่ใช้บรรเลงมีหลายประเภท เช่น ซิมโฟนี คอนแชร์โต โอเวอร์เจอร์ เพลงบรรยายเรื่องราวต่างๆ มีทั้งเครื่องดนตรีประเภทเครื่องสาย ที่มีจำนวนสมาชิกมาก บทความนี้จะนำให้ทุกคนมารู้จักว่า เครื่องสาย วงออร์เคสตรา มีประวัติอย่างไร และมีชนิดอะไรบ้าง

ในกลุ่ม เครื่องสาย ออร์เคสตรา ประกอบด้วย ไวโอลิน วิโอลา เชลโล และดับเบิลเบส โดยเราสามารถดูวิวัฒนาการของเครื่องสายได้ ต้นกำเนิดของวงเครื่องสายสามารถตรวจสอบย้อนกลับไปยังโซนาต้า Baroque trio ซึ่งมีเครื่องดนตรีเดี่ยวสองชิ้นแสดง ประกอบด้วยเครื่องดนตรีเบส (เช่นเชลโล่) และคีย์บอร์ด

ต่อมาอเลสซานโดรสการ์แลตตีเขียนผลงาน 6 ชุดชื่อ“ Sonata à Quattro per due Violini, Violetta [viola], e Violoncello senza Cembalo” เป็นโซนาตาสำหรับเครื่องดนตรี 4 ชนิดคือไวโอลินสองตัววิโอลาและเชลโลที่ไม่มีฮาร์ปซิคอร์ด ไวโอลินและเชลโล เป็นเครื่องสายเป็นหนึ่งเครื่องเล่นที่โดดเด่นที่สุดในวงดนตรีคลาสสิก orchestra ตั้งแต่ปลายศตวรรษที่ 18 เป็นต้นมา

เครื่องเป่า ออร์เคสตรา

ในยุค The Classic Era ประมาณปี ค.ศ. 1750-1820 ยุคนี้มีการจัดแบ่งวงออร์เคสตรา เป็น 2 แบบ คือแบบวงเครื่องสายออร์เคสตรา (String Orchestra) คือ วงออร์เคสตราที่ประกอบด้วย เครื่องสาย วงออร์เคสตรา เพียงอย่างเดียว และแบบวงออร์เคสตรามีเครื่องดนตรีทั้ง 4 ประเภท

กลุ่มเครื่องสายจะมีแนวบรรเลง 2 แนว คือ แนวทำนองหลักและแนวเสียงประสาน

จุดเด่นสำคัญของวงออร์เคสตร้า นั่นคือเป็นกลุ่มของนักดนตรีที่เลือกเล่นเครื่องดนตรีทั้งหมด 4 ประเภทประกอบไปด้วย เครื่องสาย เช่น ฮาร์ปหรือพิณ, ไวโอลิน, วิโอลา, เชลโล, ดับเบิลเบส เครื่องไวโอลินหลายตัวยังช่วยเพิ่ม volume ของวงดนตรีให้เหมาะสมในการแสดงสด รวมไปถึงสามารถเล่นเสียงโน๊ตคนละตัวได้ โดยแยกออกเป็นกลุ่ม คล้ายๆการร้องเพลงประสานเสียง

เครื่องสายเป็นส่วนหนึ่งของดนตรี ประเภทแชมเบอร์ อย่างที่กล่าวไปแล้วว่า ประกอบด้วยเครื่องสาย 4 เครื่อง – ไวโอลิน 2 เครื่องวิโอลา 1 เครื่องและเชลโล 1 เครื่อง ดนตรีแชมเบอร์มีลักษณะเฉพาะคือ มีผู้เล่นหนึ่งคนต่อหนึ่งส่วนและไม่มีตัวนำ

บางครั้งอาจมีการบรรเลงในบรรยากาศที่ใกล้ชิดและมักเน้นการแสดงออกส่วนตัวและความรู้สึกของนักดนตรีในแบบของการสนทนาระหว่างผู้เล่น ทำให้เกิดความสนุกสำหรับทั้งนักดนตรีที่เล่นและสร้างความตื่นเต้นให้กับผู้ฟังได้ยิน ในตอนท้ายของศตวรรษที่ 18 วงเครื่องสายเป็นดนตรีประเภทแชมเบอร์ที่ได้รับความนิยมมากที่สุด

สำหรับวงดนตรีซิมโฟนีขนาดใหญ่มี 10 First Violinists และ Violinists จำนวนเท่า ๆ กัน หรือไวโอลิน 8 สำหรับไวโอลินและ 6 สำหรับเสียงทุ้ม เหตุผลที่จำนวนนักไวโอลินสูงมาก เนื่องมาจากลักษณะเสียงของไวโอลิน และความชอบของผู้แต่ง

โทนเสียงของไวโอลิน อยู่ลึกสูงและสว่าง มีบทบาทสำคัญ ในการดึงดูดผู้ชมด้วยเสียงที่คม มีเสียงเดียวกัน โน๊ตเดียวกัน จังหวะเดียวกัน เล่นออกมาพร้อม ๆ กันในเครื่องดนตรีหลายตัว จะได้เสียงประสานที่ไพเราะมา

วงออร์เคสตราในปัจจุบัน แบ่งได้เป็น 2 ลักษณะ คือ วงแชมเบอร์ออร์เคสตรา หมายถึง วงดนตรีที่ประสมวง ด้วยเครื่องดนตรี ประเภทเครื่องสาย ในตระกูลไวโอลินเท่านั้น มีผู้บรรเลงจำนวน 16 – 20 คนส่วน วงซิมโฟนีออร์เคสตรา หรือวงดุริยางค์สากล ประกอบด้วยเครื่องดนตรีครบทุกประเภท

โดยปกติ เครื่องสาย วงออร์เคสตรา จะมีไวโอลินตัวแรกและตัวที่สองจะอยู่ทางด้านซ้ายของคอนดักเตอร์

ดนตรีคลาสสิก เป็นดนตรีที่ไม่เคยล้าสมัย มีท่วงทำนองไพเราะกินใจ และลึกซึ้งเหมือนเสียงดนตรีกำลังบอกเล่าเรื่องราว ที่ไม่มีตัวอักษรให้เราฟัง

กล่าวโดยสรุป กลุ่มเครื่องดนตรีประเภทเครื่องสาย ที่นิยมใช้เล่นในวงออร์เคสตร้า ได้แก่ ไวโอลิน ที่ห้เสียงสูง เป็นเครื่องดนตรีหลักที่ใช้ในวงออร์เคสตร้า , ส่วนเครืา่องดนตรีให้เสียงที่ทุ้มต่ำ นั่นคือ วิโอลา ซึ่งมีขนาดใหญ่กว่าไวโอลินเล็กน้อย , ส่วนเครื่อง เชลโล ให้เสียงทุ้มลึก และเชลโลใช้วิธีนั่งเล่น ผู้บรรเลงจะใช้การสีหรือดีดก็ได้ และเครื่องดนตรีชิ้นสุดท้ายในกลุ่มเครื่องสาย ได้แก่ ดับเบิลเบส มีเสียงต่ำที่สุดและมีขนาดใหญ่